Yên Bái nằm ở vùng Tây Bắc tiếp giáp với Đông Bắc. Phía đông bắc giáp hai tỉnh Tuyên Quang và Hà Giang, phía đông nam giáp tỉnh Phú Thọ, phía tây nam giáp tỉnh Sơn La, phía tây bắc giáp hai tỉnh Lai Châu và Lào Cai. Yên Bái bao gồm 01 thành phố, 01 thị xã và 07 huyện với tổng số 180 xã, phường, thị trấn.

Yên Bái có diện tích tự nhiên 6.882,9 km², nằm trải dọc đôi bờ sông Hồng. Địa hình Yên Bái có độ dốc lớn, cao dần từ đông sang tây, từ nam lên bắc, độ cao trung bình 600 mét so với mực nước biển và có thể chia làm hai vùng: vùng thấp ở tả ngạn sông Hồng và lưu vực sông Chảy mang nhiều đặc điểm của vùng trung du; vùng cao thuộc hữu ngạn sông Hồng và cao nguyên nằm giữa sông Hồng và sông Đà có nhiều dãy núi. Đèo Khau Phạ là đèo hiểm trở và dài nhất trên tuyến quốc lộ 32 với độ dài trên 30 km.

Ngoài hai con sông lớn là sông Hồng và sông Chảy, còn có khoảng 200 ngòi, suối lớn nhỏ và hồ, đầm. Đầu thập niên 1960, Nga giúp thiết kế hồ Thác Bà là hồ nước nhân tạo có diện tích mặt nước trên 20.000 ha, với khoảng 1.300 đảo lớn nhỏ. Hồ có sức chứa 3–3,9 tỷ m³ nước với mục đích ban đầu là chạy nhà máy thuỷ điện Thác Bà: Công trình thuỷ điện lớn đầu tiên ở Việt Nam.

Yên Bái có khí hậu đặc trưng của khí hậu cận nhiệt đới ẩm của miền bắc Việt Nam, mùa hè nóng ẩm mưa nhiều, mùa đông phi nhiệt đới lạnh và khô.

Yên Bái có rừng nhiệt đới, á nhiệt đới và ôn đới trên núi cao. ở đây có gỗ quý pơ-mu sẽ tốt cho sức khỏe và đuổi muỗi nếu làm giường.

Đất nông nghiệp chiếm gần 10% diện tích tự nhiên, trong đó có cánh đồng Mường Lò rộng 2.300 ha nổi tiếng vùng Tây Bắc với nhiều sản vật có giá trị như: chè, quế, gạo nếp Tú Lệ, cam Lục Yên, nhãn Văn Chấn.

Hiện nay, toàn tỉnh có 740.905 người (điều tra dân số ngày 01/04/2009, gồm 30 dân tộc chung sống. Các dân tộc ở Yên Bái sống xen kẽ, quần tụ ở khắp các địa phương trên địa bàn của tỉnh, với những bản sắc văn hoá đậm nét dân tộc.gồm có các dân tộc kinh,dân tộc tày,dân tộc dao,dân tộc mông...

Yên Bái còn là một điểm sinh tụ của người Việt cổ, có nền văn hoá nhân bản, thể hiện ở những di vật, di chỉ phát hiện ở hang Hùm (Lục Yên), công cụ bằng đá ở Thẩm Thoóng (Văn Chấn), thạp đồng Đào Thịnh, Hợp Minh (Trấn Yên), trống đồng Minh Xuân (Lục Yên). Nhiều di chỉ khảo cổ được phát hiện, như đền, tháp, khu di tích lịch sử.

Các điểm thăm quan có :

• Thủy điện Thác Bà
• Chợ đá quý Lục Yên
• Đền Tuần Quán
• Cánh đồng Mường Lò
• Thác Mơ
• điểm khám phá Hồ Thác Bà
• Căng và Đồn Nghĩa Lộ
• Suối khoáng Bản Bon, Bản Hốc
• Táo mèo
• Suối Giàng
• Chiến khu Vầndốc yên ngựa,thung lũng hồng ca trấn yên
• Ruộng bậc thang Mù Căng Chải

Đặc sản có Gạo nếp Tan (Tú Lệ, Văn Chấn), Xôi ngũ sắc (Nghĩa Lộ và Văn Chấn), Xôi tam sắc (Nghĩa Lộ và Văn Chấn), Táo mèo (Mù Căng Chải và Trạm Tấu), Chè tuyết (Suối Giàng, Văn Chấn), Bưởi Đại Minh, Cam (Văn Chấn, Lục Yên), Nhãn (Văn Chấn), Khoai sọ (Lục Yên), Quế (Văn Yên), Lạp cá (Mường Lò), Thịt chó (thành phố Yên Bái), Thịt trâu gác bếp (Văn Chấn), Cá (hồ thủy điện Thác Bà), Cá tiểu bạc (hồ thủy điện Thác Bà), Dế mèn (Mường Lò), Pơ mu, Cải mèo, Trám đen, Gạo nương (Tân Đồng).